Recensie Knock-Out door Jakop Ahlbom Company, ISH Dance Collective, DeLaMar Theater – Theaterkrant (2024)

Knock-Out opent het theaterseizoen met een daverende klap. Na anderhalf uur ben je totaal gevloerd door een voorstelling vol spectaculaire acties, acrobatische trucs, visuele effecten en turboslapstick.

Het begint met een echtpaar: hij zit beneden op de loungebank sullig te wezen met zijn gestreepte overhemd en neerhangende schouders; zij ziet er sexy en elegant uit. Het plaatje is duidelijk – de sjeu is eruit bij dit huwelijk – maar dan zie je op de muur plotseling de schaduw van een cowboyhoed.

Het is het begin van een onnavolgbare reeks gebeurtenissen waarin af en toe de rode draad wordt opgepakt maar die verder vooral bestaat uit krankjorume knokpartijen, weergaloze gevechten, persoonsverwisselingen, flips en turns uit de breakdance, knipogen naar martial arts en actiefilms, en het soort special effects waar Jakop Ahlbom het patent op heeft. Knock-Outis een fysieke comedy over hebzucht en gierigheid; er is sprake van een ontvoering, van een minnaar en een samenzwering, er is heel veel verwarring en natuurlijk een koffer met veel geld.

Het verhaal van Knock-Out wordt verteld door een zingende en gitaar spelende cowboy (Len Lucieer), even absurdistisch als effectief. Lucieer is al langer betrokken bij Ahlboms voorstellingen en met Wim Conradi ook verantwoordelijk voor het geluidsontwerp. Hoewel de Engelstalige teksten goed te verstaan zijn, wordt mij pas achteraf bij het lezen van de – verrassend poëtische – teksten de verhalende lijn wat duidelijker. Dat doet er ook niet zo heel erg toe in de rollercoaster die Knock-Out is. Wat een waanzinnige vaart, wat een duizelingwekkende energie, wat een verbijsterende hoeveelheid flikflaks en sideflips, wat een ongelooflijk spektakel.

De voorstelling doet denken aan Horror (2014) dat andere meesterwerk van Ahlbom, waarin hij een magische wereld vol absurde gebeurtenissen, zwarte humor en slapstick tevoorschijn toverde met als inspiratiebron de horrorverhalen.

Voor de kenners van het genre van de actiefilm – en dat ben ik zeker niet – valt er ongetwijfeld veel te herkennen en te genieten. Maar ook voor de niet-liefhebbers van het genre is Knock-Out absoluut een aanrader. De voorstelling is geïnspireerd op onder meer het werk van de Coen Brothers, Bruce Lee en Jackie Chan. Ahlbom zocht voor deze voorstelling naar specialisten op het gebied van martial arts en belandde bij – wie anders? – Marco Gerris. Met zijn ISH Dance Collective maakt Gerris al twintig jaar furore met bijzondere samenwerkingen van dansers met streetskills met bijvoorbeeld die van de Junior Company van Het Nationale Ballet in Narnia en GRIMM. Zijn dansers blinken uit in hiphop, poppin ’n lockin, vogueing, beatbox, urban arts en nog veel meer. Voor Knock-Out hebben ze zich nog verder bekwaamd onder meer in Taekwondo en Wing-chung (een variant van kung fu).

In totaal zijn er zeven spelers, onder wie de zingende cowboy die als enige niet meevecht, die allerlei rollen vervullen: die van een pizzabezorger, een politieman of een postbode. In alle mogelijke combinaties wordt er strijd geleverd, soms in slow motion en ingehouden, vaak met keiharde trappen en slagen. Achter de schermen moet de techniek al even spectaculair werk verrichten want het aantal geluids- en visuele effecten is onwaarschijnlijk. Er wordt gezwierd, gezwaaid en gevlogen, tegen muren opgeklommen, spelers worden tegen muren geplet en uit elkaar getrokken waarna ze even zo vrolijk weer in volle vaart doorvechten.

Het is een ongelooflijk hechte en complexe choreografie; vaak gebeurt er van alles op twee niveaus tegelijk. Het decorontwerp (Thomas Rupert) bestaat uit een huis met twee verdiepingen: beneden een loungebank, boven een eettafel en bar. Een achterwand die uitzicht biedt op de jungle, maar uiteraard ook kan dienen als klimrek. Elk object wordt op talloze manieren gebruikt: de trap waar de sullige man in zijn geruite overhemd telkens over struikelt, de porseleinen vaas die mooi staat te wezen en natuurlijk op een gegeven moment keihard kapot wordt geslagen op iemands rug, de kartonnen doos die wordt bezorgd en waar telkens weer iets of iemand anders in verscholen blijkt. De kostuums zijn spectaculair, zeker dat van Bodine Sutorius, dat is geïnspireerd op Lara Croft, de heldin uit het computerspel Tomb Raider.

Knock-Out is een meesterlijke mix van dans en vechtsporten, inclusief een vette knipoog naar het genre, absurdisme en comedy, waarbij de acteurs van Ahlbom fantastisch mixen met de dansers van ISH. Je komt ogen en oren tekort.

Foto: Bart Grietens

Speellijst

Tags

Arnold Put
Bodine Sutorius
DeLaMar Theater
Esmee Thomassen
Freek Nieuwdorp
ISH Dance Collective
Jakop Ahlbom
Jakop Ahlbom Company
Leonard Lucieer
Lisa Groothof
Marco Gerris
Patrick Karijowidjojo
Thomas Rupert
Tyrone Menig
Wim Comradi